برآورد تبخیر روزانه از تشت با استفاده از مدل‌های موجود سری زمانی

Authors

  • بهناز ختار دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا
  • رضا نوروز ولاشدی دانشجوی دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا
  • صبا سقائی دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا
  • علی‌اکبر سبزی‌پرور استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا
  • فرناز ارشاد‌فتح دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا
  • مجید صادقی‌فر استادیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی‌سینا
Abstract:

امروزه برنامه‌­ریزی صحیح برای استفاده بهینه از منابع آبی با هدف رسیدن به توسعه پایدار از اهمیت خاصی برخوردار است. آگاهی از مقدار دقیق تبخیر سطحی روزانه یکی از پارامترهای مهم برای برنامه­‌ریزی­‌های منابع آب، مدیریت آبیاری و تولیدات زراعی است. عدم کفایت تعداد ایستگاه‌­های تبخیرسنجی، ابهام در کیفیت داده‌ها و خلاءهای آماری موجود در مقاطع مختلف زمانی، پژوهشگران را به‌سمت مدل­‌های برآورد، سوق داده است. در این پژوهش، با به‌کارگیری مدل‌­های مبتنی بر سری زمانی به برآورد مقدار تبخیر روزانه تشت تبخیر در سه ایستگاه منتخب استان همدان اقدام شد. در این رابطه، صحت و دقت هر یک از مدل­‌ها با استفاده از معیارهای آکائیک AIC و SBC و شاخص میانگین انحراف نسبی (MPE) ارزیابی شد. بررسی نمودارهای داده‌های کلیه ایستگاه‌­ها نشان داد که سری زمانی داده­‌های تشت تبخیر در کلیه ایستگاه‌­ها دارای یک روند فصلی نیست و به‌همین دلیل تغییرات زمانی تبخیر از تشت، از مدل ARIMA پیروی می‌­کند. با توجه به معیارهای خطاسنجی برای ایستگاه تبخیرسنجی آق­‌کهریز مدل (ARIMA(1,1,1) ARIMA(2,0,1 و برای ایستگاه­‌های سد اکباتان و کوشک‌آباد، مدل ARIMA(2,0,1)l به‌عنوان ساختار بهینه قابل پیشنهاد است. آماره­‌های R2 و RMSE برای ایستگاه آق­‌کهریز به‌ترتیب برابر 0.93 و 2.44 میلی‌­متر در روز، در ایستگاه سد اکباتان 0.93 و 1.23 میلی‌­متر در روز و برای ایستگاه کوشک‌آباد برابر 0.92 و 1.03 میلی­‌متر در روز به‌دست آمد. طبق نتایج مدل منتخب، MPE ایستگاه‌های مورد پژوهش برای مدل منتخب بین 5.85 الی 6.29 درصد متغیر است که نشان‌دهنده بیش برآورد مدل­‌های منتخب نسبت به مقادیر اندازه­‌گیری است. مقدار انحراف استاندارد برای ایستگاه آق‌کهریز برابر 0.15 میلی­‌متر، برای ایستگاه سد اکباتان 0.14 میلی­‌متر و برای ایستگاه کوشک‌آباد برابر 0.13 میلی­‌متر به‌دست آمد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برآورد تبخیر روزانه از تشت با استفاده از مدل های موجود سری زمانی

امروزه برنامه ­ریزی صحیح برای استفاده بهینه از منابع آبی با هدف رسیدن به توسعه پایدار از اهمیت خاصی برخوردار است. آگاهی از مقدار دقیق تبخیر سطحی روزانه یکی از پارامترهای مهم برای برنامه­ ریزی­ های منابع آب، مدیریت آبیاری و تولیدات زراعی است. عدم کفایت تعداد ایستگاه ­های تبخیرسنجی، ابهام در کیفیت داده ها و خلاءهای آماری موجود در مقاطع مختلف زمانی، پژوهشگران را به سمت مدل­ های برآورد، سوق داده اس...

full text

برآورد تبخیر از تشت تبخیر ایستگاه سد تنظیمی دز با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی

بیشتر بارندگی مناطق خشک و نیمه خشک بصورت تبخیر به جو باز می گردد پس تخمین تبخیر دربرآورد میزان آب در چرخه آب مهم خواهد بود. تبخیر وابسته به پارامترهای مختلفی است و برای برآورد آن نیاز به متغیرهای اقلیمی متفاوتی است و اثر متقابل این متغیرها بسیار پیچیده است لذا در بررسی آن باید روشهای دقیقی را بکار گرفت. در این تحقیق برای برآورد تبخیر از تشت ایستگاه سد تنظیمی دز از روش شبکه عصبی مصنوعی استفاده ش...

full text

ارزیابی کارایی مدل‌های سری زمانی در پیش‌بینی تبخیر از تشت در نمونه‌های اقلیمی استان هرمزگان

تبخیر یکی از مؤلفه‌های مهم و تاثیرگذار در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشد و برآورد آن در اقلیم‌های مختلف، به‌عنوان یکی از مهمترین عوامل اثرگذار جوی، از اهمیت ویژه‌ای در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی، تعیین الگوی کشت و مدیریت صحیح مخازن آبی برخوردار است. یکی از روش‌های بررسی تغییرات تبخیر و پیش‌بینی آن، مدل‌های سری زمانی با نام عمومی مدل‌های ARIMA می‌...

full text

مقایسه چند روش برآورد تبخیر روزانه از تشت- مطالعه موردی منطقه کرمان

In this research, based on the observed data of Class A pan evaporation and application of non-linear regression (NLR), artificial neural network (ANN), neuro-fuzzy (NF) as well as Stephens-Stewart (SS) methods daily evaporation of Kerman region was evaluated. In the cases of NLR, ANN and NF methods, the input variables were air temperature (T), air pressure, relative humidity (RH), solar radia...

full text

برآورد مصرف روزانه آب تهران با استفاده از سری‌های زمانی

در سال‌های اخیر بررسی‌های گسترده‌ای بر روی مساله استفاده بهینه از منابع آب انجام شده است. یکی از موضوعات مورد بررسی در این زمینه تهیه مدل پیش‌بینی مصرف کوتاه مدت آب جهت مدیریت مناسب تقاضا می‌‌باشد. در این مقاله با توجه به تاثیرپذیری مصرف کوتاه ‌مدت آب از عوامل آب و هوایی و همچنین وجود الگوی مصرف مشابه در روزهای متوالی، دو مدل به روش سری‌های زمانی جهت پیش‌بینی کوتاه مدت مصرف آب شهری تهران تهیه ش...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 1

pages  42- 51

publication date 2014-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023